NATO üyesi ülkelerin önderleri 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta biraraya gelecek. NATO Önderler Tepesi’nin ana gündem unsurlarından biri hiç elbet Ukrayna olacak.
Zirvenin Rusya sonuna yakın Eski Sovyet Cumhuriyeti olan Litvanya’da düzenlenmesinin de Moskova idaresine bir ileti olduğu belirtiliyor.
Zirveye Türkiye’yi temsilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılacak.
Vilnius Tepesi öncesi NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Cumhurbaşkanı Erdoğan 3’lü bir toplantı yapacak.
Toplantıda İsveç’in NATO’ya üyelik süreci ve sürecin ilerletilmesi görüşülecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tepe kapsamında Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’le de görüşmesi bekleniyor.
Erdoğan’ın Vilnius’ta ABD Başkanı Joe Biden ile de bir ortaya gelme ihtimali var
NATO Doruğu’nda önderler kısa ismi NRF olan NATO Açık mukabele gücünü gözden geçirecek ve 3 kademeli askeri güç konifigürasyonuna geçecekler.
Buna nazaran Avrupa Müttefik Kuvvetler Başkomutanı gereksinim halinde, NATO’ya bağlı ordulardan 100 bin askeri 10 gün içinde harekat alanına gönderme imkanına sahip olacak.
2. kademede ise 10 ile 30 gün içinde buyruğuna 200 bin asker tahsis edilecek.
30 ile 180 gün içindeyse 500 bini aşkın askerle her çeşit harekat gerçekleştirebilecek.
NATO üyeleri savunma yatırım harcamalarının gözden geçirilmesine yönelik de karar alacak.
Geçtiğimiz doruklarda belirlenen gayr safi yurt içi hasılanın yüzde 2’sinin savunma harcama limiti değil harcama tabanı olarak belirleyecekler.
Zirvede Ukrayna’ya yönelik kısa vadede bir üyelik yolu şimdilik görünmüyor
Zira NATO daha evvel halihazırda Ukrayna’nın Rusya ile savaşı sürerken üyeliğe kabul edilemeyeceğini açıklamıştı.
Aksi halde NATO’nun kuruluş muahedesinin “bir müttefike yapılan saldırıyı tüm müttefiklere yapılmış” sayan 5. hususunun harekete geçirilmesi gerekecek.
Bu durum da NATO’nun Rusya ile direkt olarak karşı karşıya gelme riski taşıyor ve NATO bunun olmasını istemiyor.
Ukrayna’yla işbirliğinin artırılarak NATO-Ukrayna Kurulu’nun NATO-Ukrayna Kurulu’na çıkartılması öngörülüyor. Böylece Ukrayna ile NATO işbirliğinin yelpazesi önemli oranda genişleyecek.
Rusya Dışişleri’nden NATO doruğu öncesi Zaporijya daveti geldi. Dorukta Zaporijya Nükleer Santrali’nin güvenliğinin ele alınması gerektiği, NATO üyesi ülkelerinin çoğunluğunun santralde yaşanacak muhtemel bir patlamadan etkilenecek menzilde olduğu belirtildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de tepe için Vilnius’ta olacak.