Türkiye’nin ilk pandemi hastanesi olarak 1924’te Atatürk’ün isteği ile kurulan Heybeliada Sanatoryumu ve 200 dönümlük toprağı, “İslami Eğitim Merkezi” kurulmak üzere 2018 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmişti.
Tepkilere neden olan tahsis kararı; Türk Toraks Derneği, Mimarlar Odası, Kent Plancıları Odası, İstanbul Barosu Başkanlığı ve İstanbul Tabip Odası tarafından mahkemeye taşınmıştı.
Heybeliada Sanatoryumu binasının da bulunduğu, mülkiyeti Hazineye ilişkin arazinin kiralanmasına ait karar ile bu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edilmesine ait sürecin iptali için İstanbul 14.İdare Mahkemesi’nde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İstanbul Valiliği’ne dava açılmıştı.
HUKUKA UYARLIK BULUNMADI
Mahkeme 14 Haziran 2022 tarihinde oybirliği ile tahsis sürecinin iptaline karar vermişti. Kararda, taşınmazın Sıhhat Bakanlığı’na tahsisinin kaldırılarak, eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsisinden evvel Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan görüş yahut müsaade alınmadığı belirtilmişti.
İlgili bakanlıktan müsaade alınmaksızın kelam konusu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis sürecinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştı.
KARAR KESİNLEŞTİ
Karar, davalılar tarafından istinafa taşındı. Belgeyi 27 Aralık 2022 tarihinde karara bağlayan İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi 4. Dava Dairesi, sanatoryumunun Diyanet İşleri Başkanlığı`na tahsisini iptal eden İstanbul 14. Yönetim Mahkemesi’nin kararını temyiz yolu kapalı olmak üzere katılaştırdı.
NE OLMUŞTU?
Heybeliada Sanatoryumu, 81 yıl boyunca hem şifa verdi hem de hastaların hayatına dokundu. 2005 yılında tüm itirazlara karşın kapatılarak 15 yıl mukadderatına terk edildi. 2018 yılında sanatoryum Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edildi. Kamuoyu tahsis kararından 2020 yılında CHP’li Umut Oran’ın CİMER’e yaptığı müracaat sonucunda haberdar oldu.
Covid-19 pandemisi kapsamında sıkı önlemlerin alındığı o devirde Adalar Belediyesi, pandemi şartlarını göz önüne alarak sanatoryumun tekrar sıhhat alanında hizmete başlaması için müracaatta bulundu. Lakin o müracaat da reddedilmişti.