T24 Dış Haberler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır’ın başşehri Kahire’de düzenlenen D-8 Tepesi sonrası uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump‘ın kendisiyle ilgili övgüleri ve “Suriye’de ilerleyen güçlerin arkasında Türkiye var” sözlerinin hatırlatılması üzerine bu kelamların önümüzdeki devir ABD idaresinin Türkiye’ye bakışını özetlediğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Trump da aslında bir durum tespiti yaparak ülkemizin gücü ve aktifliğinin altını çiziyor. Hakikat kelama ne denir? Tespitler yerinde. Ortamızda rastgele bir külfet nitekim yok. Şu an itibariyle kendisi seçildiği andan itibaren görüşmelerimizi yaptık. Sayın Trump pragmatik bir siyasetçi. Kendi ülkesine ve müttefiklerine maliyet üreten siyasetleri değiştirme vizyonuna sahip. Devir-tesliminden sonra yeniden herhalde biz de birinci tebriğimizi yapar, gündemimizde bulunan mevzuları içtenlikle ele almaya başlarız.” dedi.
Kendisinin“Amerika terör örgütünü bir mühlet kucağında taşır lakin bu mühlet dolunca da bunları kendi başına bırakmak zorunda kalacak” sözlerini hatırlatan gazetecinin “Bugün Suriye’de gelinen nokta bu mühletin dolmuş olduğunu gösteriyor diyebilir miyiz? Buna ek olarak ‘Biz sırtımızı PYD’ye, YPG’ye dayadık’ diyenler vardı. Terör örgütünün tasfiye olmaya yakın olduğunu görüyoruz şu an için, o örgüte sırt yaslayanlara neler söyleyeceksiniz?” sorusuna karşılık veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “PKK/YPG’nin umutları boşa çıktı. Esed’in beklentileri farklıydı lakin bunlar tecelli etmedi. Yeni bir tablo ortaya çıktı” dedi ve şöyle devam etti:
“Esed’in şu anda Rusya’da olması, olayın ne kadar manidar geliştiğinin bir ispatı. Bundan sonraki süreçte Suriye’deki kardeşlerimiz, gelecekleri ile ilgili kararları kendileri verecek. Bizler de onlara devlet yapılanmasının nasıl olması gerektiği konusunda yardımcı olmaya çalışacağız. Bizim deneyimlerimiz oraya nasıl aktarılabilir, yeni bir toplumsal mukavele çerçevesinde bir devlet nasıl ayağa kaldırılabilir, bu mevzularda Suriye idaresine yardım edeceğiz”
“Anayasa konusunda Colani başta olmak üzere Suriye idaresinde yer alan isimlerle irtibatı başlatmış durumdayız”
Bir devleti ayağa kaldırırken en değerli adımlardan bir adedinin anayasanın inşası olduğunu söyleyen Erdoğan, “Bu hususta biz, başta Sayın Colani olmak üzere yeni Suriye idaresinde yer alan isimlerle irtibatı başlatmış durumdayız. Bildiğiniz üzere Ulusal İstihbarat Teşkilatı Liderimizi gönderdik. Dışişleri Bakanımız bahsin bütün muhataplarıyla başından itibaren zati diyalog halinde” dedi.
“Biz Suriye’de mevcut terör örgütlerinin etkisiz hale getirilme vaktinin geldiğini de göstereceğiz. Bize sonlarımızın güneyinden rastgele bir tehdidin bundan sonra gelmemesi için bunu yapacağız. Zira bu türlü bir riski kabullenmemiz mümkün değil. Terör örgütünün tek hedefi hizmet ettikleri odaklara yaranmak olduğu için, yalnız kalmaya mahkumlar. Bu dün de böyleydi, bugün de böyle… Fakat yarınları olmayacak” diyen Erdoğan şöyle devam etti:
“Terör örgütü için yolun sonu görünüyor. Yıllarca bölgemizdeki halklara kan kusturdular. Başta Kürt kardeşlerimiz olmak üzere, Türklere, Araplara, Ezidilere ve nicelerine hayatı zehrettiler. Bölgenin geleceğinde teröristlere yer yok. Bilhassa PKK terör örgütü ve uzantılarının raf ömrü tükenmiştir. Suriye’de sağlanacak itimat ortamı, terör örgütlerinin militan teminini de engelleyecektir. Bundan sonra bölgemizde barış ve huzurun tesisi için yollar açıktır”
Suriye üzerinden iç siyaset mesajı
“Ülkemizdeki kimi siyasi partiler, Suriye ile bağlar noktasında yakın bir vakte kadar farklı açıklamalar yapıyorlardı” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, isim vermeden CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e yüklendi ve şöyle konuştu:
“Şu anda onlar herhalde birebir şeyleri söyleme durumunda değiller. Onların da bütün umutları suya düştü. Suriye, bu yeni oluşumla gerçekten istikrarlı bir yapı kurduğu takdirde, İslam dünyasında bana nazaran çok güçlü bir yer alacaktır. Bugün 30 milyonun üzerinde bir nüfusa sahip bir Suriye, göz gerisi edilemez.”
“Trump’ın vazifesi devralmasıyla ABD ile yapacağımız görüşmeler çok önemli”
Donald Trump’ın misyonu devralmasıyla ABD ile yapacakları görüşmelerin çok değerli olacağını söyleyen Erdoğan, “Ruslar Suriye’deki büyükelçilik ve başkonsolosluklarını kapatmayı düşünmediklerini söylüyorlar. Bu da Suriye için bana nazaran bir zenginliktir. Diplomatik misyonların devamında yarar var. Beni en çok sevindiren şeylerden bir tanesi de gerek İslam Dünyası gerekse Batıdan birçok ülkenin artık Sayın Colani ile irtibatlarını geliştiriyor olmasıdır. Bunlar da bir yerde yeni idareye inancın işaretidir. Yeni periyotta Suriye, inşallah çok daha farklı bir formda ayağa kalkacaktır.” dedi.
“İsrail, milletlerarası hukukun kendilerini de bağladığını er ya da geç öğrenecek”
“Yeni Suriye idaresinin bir öbür sorunu de güneyde İsrail’in işgal alanını bu fırsattan istifade ederek genişletiyor olması. Burada da Gazze’de olduğu üzere memleketler arası hukukun işletilmesi konusunda Türkiye’nin de katkı vereceği hazırlıklar var mıdır?” sorusu üzerine Erdoğan, İsrail’in milletlerarası hukuku çiğnemeyi adet haline getirdiğini tabir etti. Erdoğan, şöyle devam etti:
“Lübnan’da hâkim bir devletin toprağını işgal edip kan döktüler, dünya yeniden sessiz kaldı. İsrail’in pervasızlıklarına bugün Suriye maruz kalıyor. İsrail’in Golan Doruklarını işgaline yönelik BM Güvenlik Kurulunun 1967’deki 242 numaralı kararı mevcut. Bu kararla İsrail’in Golan Doruklarını işgal etmesi kınanmakla birlikte bölgeden çekilmesi talep ediliyor. Bu kararın tekrar hatırlatılması ve uygulanması için milletlerarası toplumun harekete geçmesi kıymetli. Batılı ülkelerden İsrail işgaline karşı cılız da olsa ses yükselmeye başladı. Halbuki İsrail, sivillerin üzerine birinci bombayı attığında dünya ayağa kalksaydı, İsrail bugün bu işgal adımını atacak hamaseti bulamazdı. Biz o gün sessiz kalmadığımız üzere, bugün de Suriye’nin topraklarını işgale kalkışan İsrail’e karşı sessiz kalmadık, kalmayız. İsrail, memleketler arası hukukun kendilerini de bağladığını er ya da geç öğrenecek. Biz her tabanda İsrail’i köşeye sıkıştırmaya, hukuka uygun hareket etmeye zorlamaya devam edeceğiz. Lakin Suriye’deki durumdan kendisine yarar sağlamasının da önüne geçmek için memleketler arası tüm düzenekler aktif bir halde kullanılmalı. Burada İsrail’in durdurulması için ABD başta olmak üzere Batılı ülkelere büyük vazifeler düşüyor. İsrail’in Suriye’nin topraklarını işgalinin kabul edilemeyeceği en gür formda tabir edilmelidir. Yarın çok geç olmadan bölgemizdeki huzuru ve istikrarı daima tehdit eden İsrail saldırganlığına ‘dur’ denilmelidir. Yoksa İsrail bumerangı yarın onları her kuralda destekleyenleri de maksat alır. Dün yaptığımız ihtarlara kulak tıkayanlar, doğruları söylediğimizi bugün gördüler. Yarın, pişman olmamak için, bugün yaptığımız ihtarları dikkate alıp gerekli adımları atmalarını tavsiye ediyorum.”
“Dostlarımız ve kardeşlerimiz için inançlı liman olduğumuzu tarih boyunca tekraren kanıtladık”
Lübnan Cumhurbaşkanı Necip Mikati ile Ankara’da gerçekleştirdiği görüşme hatırlatılan Erdoğan, Lübnan Cumhurbaşkanı’nın “Lübnan bir kriz yaşadı lakin şunu öğrendik, evvel Allah’a daha sonra da Türkiye’ye güvenmemiz gerektiğini öğrendik” kelamlarıyla ilgili olarak şu değerlendirmeleri paylaştı:
“Sayın Mikati’nin Türkiye’ye inanç duyduğunu lisana getirmesi de gayretlerimizin takdir edildiğinin göstergesidir. Biz, dostlarımız ve kardeşlerimiz için inançlı liman olduğumuzu tarih boyunca tekraren kanıtladık. Biz, yaptığımız ihtarlarda da, aldığımız önlemlerde de, bilinmeyen ajandalarda kayıtlı gündemlerle hareket etmeyiz. Mertçe konuşur, mertçe davranırız. Bize güvenen, bizimle yol yürüyen kimseyi de yarı yolda bırakmaz, gerisinden kuyu kazmayız. Anadolu irfanında bu anlayış ‘Yaratılanı severiz Yaratandan ötürü’ halinde özetlenir. Bizim yürüdüğümüz yol da, gayelerimiz de bu istikamet üzerinedir. Ayrımcılık, tefrika bizim kitabımızda yer bulmaz. Hazreti Ali ‘Gönülleriniz bir olmadıktan sonra sayıca çok olmanın bir manası yoktur’ der. Bizim maksadımız o gönül birlikteliğini sağlamaktır. Hele hele tarihi, kültürel bağlarımızın bulunduğunu ülkeler ve milletlerle bu birlikteliği oluşturmak için ağır uğraş sarf ederiz”
Erdoğana ayrıyeten “Temenni ediyorum ki Türkiye-Lübnan münasebetlerini güçlendirerek Lübnan’ı kısa vakitte bu bölgede ayağa kaldırırız” dedi.
Yoğun diplomasi trafiği: Suriye’nin geleceği, barış süreci ve uluslararası iş birliği
Türkiye’nin Suriye gündeminde ağır diplomasi trafiği yürüttüğünü hatırlatan gazetecinin “Muhataplarınızla görüşmede itiraz eden bir görüşle karşılaştınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan şu cevabı verdi:
“Ben doğrusu bu bahiste olumsuz bir yaklaşım görmedim. Bölgesel ve global her kriz ve gelişme diplomasi trafiğimizi artırıyor. Görüşmelerimiz, Suriye’nin geleceği, barış süreçleri ve uluslararası iş birliği açısından değerli bir dönüm noktası olabilir. Suriye diplomasimiz kapsamında görüştüğümüz önderlere Türkiye’nin, Suriye’nin egemenliği, toprak bütünlüğü için uğraş gösterdiğini anlattım”
“Suriye’nin toprak bütünlüğünü müdafaanın yolu öncelikle terör örgütleri ile uğraştan geçiyor. DEAŞ mazereti ile PKK ve uzantılarına sahip çıkma anlayışında olanlar var. Bu yaklaşım yakın geçmişte Suriye’yi bölünmenin eşiğine getirdi. Biz en başından beri PKK ve uzantılarıyla da, DEAŞ ögeleriyle da çaba ettik, ediyoruz” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Batılı ülkelerin caddelerinde, meydanlarında nasıl DEAŞ şov yapamıyorsa PKK ve uzantıları da yapamamalı. Yalnızca caddeler meydanlar değil, toplumsal alanlardan kültürel mecralara kadar her yerde terör yapılanmaları ile gayret kaide. Bizim Suriye ile 900 kilometreyi aşkın bir hududumuz var. Bütün bu hudut sınırında Esed’e karşı duvarlardan tutun gidiş-gelişlere kadar önemli manada engelleme adımları attık. Şu an itibariyle yeni idarenin oluşmasıyla inşallah Suriye-Türkiye münasebetlerini biz çok daha farklı bir yere taşıyacağız. Dikkatinizi çeken bir şey herhalde vardır. Halep’teki çarşılar, Halep’teki alışveriş yerleri bir anda hareketlendi. Savaştan evvel Esed vaktinde oraya yaptığım ziyarette, oradaki kapalı çarşının motamot bizim kapalı çarşılar üzere hareketli bir yer olduğunu görmüştüm. Yani orada tarih var, ticaret var. Şu anda da hareket var. İnşallah bu hareket oraya rahmeti getirecektir diye düşünüyorum.”
“Trump aslında bir durum tespiti yaparak ülkemizin gücü ve aktifliğinin altını çiziyor”
ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump’ın kendisiyle ilgili övgüleri ve “Suriye’de ilerleyen güçlerin arkasında Türkiye var” sözleri hatırlatılan Erdoğan, bu kelamların önümüzdeki devir ABD idaresinin Türkiye’ye bakışını özetlediğini söyledi. Türkiye’nin gücünün ve aktifliğinin muhalefet dışında herkesin farkında olduğunu savunan Erdoğan, “Biz de gücümüzün ve etkinliğimizin farkındayız. Bu gücün kaynağı olan milletimize yaraşır biçimde hizmet etmenin sıkıntısındayız. Geçenlerde de söylediğim üzere Türkiye, Türkiye’den büyüktür. Bizim topraklarımızı korumak, ülkemizi kalkındırmak, köklerimize tutunarak ileriye adımlar atmak üzere bir gayemiz var. Bunun yanında dostlarımızın, kardeşlerimizin yanında durma sorumluluğunu omuzlarımızda hissediyoruz.” diye devam etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Trump da aslında bir durum tespiti yaparak ülkemizin gücü ve aktifliğinin altını çiziyor. Yanlışsız kelama ne denir? Tespitler yerinde. Ortamızda rastgele bir zahmet nitekim yok. Şu an itibariyle kendisi seçildiği andan itibaren görüşmelerimizi yaptık. Sayın Trump pragmatik bir siyasetçi. Kendi ülkesine ve müttefiklerine maliyet üreten siyasetleri değiştirme vizyonuna sahip. Devir-tesliminden sonra tekrar herhalde biz de birinci tebriğimizi yapar, gündemimizde bulunan bahisleri içtenlikle ele almaya başlarız.” dedi.
Devamı gelecek…